Lozan Antlaşmasının Gizli Maddeleri

Hepimiz biliriz. Bir şey alıp sattığımızda karşılıklı antlaşmalar yaparız. Mesela bir araba alım satımında, bir ev kiralanmasında bazı belgeler imzalarız. Bu belgelerin gizlisi saklısı, gizli maddeleri falan yoktur. Ek bir protokolü varsa ana sözleşmede EK'e, EK'te de ana sözleşmeye atıfta bulunularak "şu tarihli sözleşmenin ekidir" diye belirtiriz.

Kaldı ki söz konusu olan uluslararası bir antlaşma olunca daha kapsamlı bir belge olması gerekmez mi? Üstelik bu belge 11 ülke temsilcisi tarafından imzalanıyorsa.. 100 yıla yakın zaman geçmiş aradan. Gizli saklı ne varsa şimdiye kadar çoktan ortaya çıkardı. Resimde pek çok kişi görülmektedir. Bu kadar kişiden hiç kimse çıkıp da "bu antlaşmanın gizli maddeleri vardır" dememiş.

Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923 tarihinde antlaşmanın muhatabı kabul edilen 11 ülke tarafından imzalanmış, 6 Ağustos 1924 tarihinde de yürürlüğe girmiştir.

Hemen belirtmekte yarar var: “Amerika bu antlaşmayı kabul etmemiş ve imzalamamıştır. Bu nedenle bu antlaşma geçersizdir. Amerika kabul etmediğinden bu antlaşma 2023 te yeniden görüşülecek ve değiştirilecek” deniliyor. Amerika bu antlaşmanın o tarihteki muhatabı değildir o nedenle antlaşmada yoktur. Bu kadar..

Uganda’nın, Zimbabve’nin, hatta hatta Gine Bissau'nun vs pek çok ülkenin de imzası yoktur. Aman haa; çok dikkatli olalım !! "Bizim de imzamız yok" diyerek onlar bile bu antlaşmayı iptal ettirebilirler..! Aman.

LOZAN ANTLAŞMASI

Lozan Antlaşması (veya yapıldığı dönem Türkçesi ile Lozan Sulh Muahedenamesi), 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri tarafından, Leman gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalanmış barış antlaşması. 6 Ağustos 1924 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Görüşülen Konular Ve Alınan Kararlar

Türkiye-Suriye Sınırı: Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması'nda çizilen sınırlar kabul edilmiştir.

Irak Sınırı: Musul üzerinde antlaşma sağlanamadığı için, bu konuda İngiltere ve Türkiye Hükûmeti kendi aralarında görüşüp anlaşacaklardı.

Türk-Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması'nda belirlenen şekliyle kabul edildi. Meriç Nehri'nin batısındaki Karaağaç istasyonu ve Bosnaköy Yunanistan'ın Batı Anadolu'da yaptığı tahribata karşılık, savaş tazminatı olarak Türkiye'ye verildi.

Adalar: Gökçeada ile Bozcaada özerk bir yönetime tabi tutulmak şartıyla (Türkiye antlaşmanın bu maddesini uygulamadı) Türkiye'de, diğer Ege Adaları İtalya'ya kaldı. İtalya'nın Türk sınırına yakın adaları silahsızlandırması kararlaştırıldı. Sevr Antlaşmasıyla Oniki Ada İtalya'ya diğer adalar Yunanistan'a bırakılmıştı. Oniki Ada ve Rodos 1945 yılında müttefiklerin eline geçti ve Nisan 1947'de resmen Yunanistan'a teslim edildi.

Türkiye-İran Sınırı: Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında 17 Mayıs 1639'da imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması'na göre belirlenmiştir.

Kapitülasyonlar: Tamamı kaldırıldı.

Azınlıklar: Lozan Barış Antlaşması'nda azınlık, Müslüman olmayanlar olarak belirlenmiştir. Tüm azınlıklar Türk uyruklu kabul edildi ve hiçbir şekilde ayrıcalık tanınmayacağı belirtildi. Antlaşmanın 40. maddesinde şu hüküm yer almıştır: "Müslüman olmayan azınlıklara mensup Türk uyrukları, hem hukuk bakımından hem de uygulamada, öteki Türk uyruklarıyla aynı işlemlerden ve aynı güvencelerden yararlanacaklardır. Özellikle, giderlerini kendileri ödemek üzere, her türlü hayır kurumlarıyla, dinsel ve sosyal kurumlar, her türlü okullar ve buna benzer öğretim ve eğitim kurumları kurmak, yönetmek ve denetlemek ve buralarda kendi dillerini serbestçe kullanmak ve dinsel ayinlerini serbestçe yapma konularında eşit hakka sahip olacaklardır."[6] Batı Trakya'daki Türklerle, İstanbul'daki Rumlar dışında, Anadolu ve Doğu Trakya'daki Rumlar ile Yunanistan'daki Türkler'in mübadele edilmeleri kararlaştırıldı.

Savaş tazminatları: İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı nedeniyle istedikleri savaş tazminatlarından vazgeçtiler. Sadece Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç bölgesini verdi.

Osmanlı'nın borçları: Osmanlı borçları, Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılan devletler arasında paylaştırıldı. Türkiye'ye düşen bölümün taksitlendirme ile Fransız Frangı olarak ödenmesine karar verildi. Düyun-u Umumiye idare heyetinde bulunan yenik Alman İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu devletlerinin temsilcileri idare kurulundan çıkartılmış ve kurumun faaliyeti devam ettirilerek antlaşmayla birlikte yeni görevler verilmiştir. (Lozan Barış Antlaşması madde 45,46,47...55, 56).

Boğazlar: Boğazlar, görüşmeler boyunca üzerinde en çok tartışılan konudur. Sonunda geçici bir çözüm getirilmiştir. Buna göre askeri olmayan gemi ve uçaklar barış zamanında boğazlardan geçebilecekti. Boğazların her iki yakası askersizleştirilip, geçişi sağlamak amacıyla başkanı Türk olan uluslararası bir kurul oluşturuldu ve bu düzenlemelerin Milletler Cemiyeti'nin güvencesi altında sürdürülmesine karar verildi. Böylece Boğazlar bölgesine Türk askerlerinin girişi yasaklandı. Bu hüküm, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile değiştirilmiştir.

Yabancı okullar: Eğitimlerine Türkiye'nin koyacağı kanunlar doğrultusunda devam etmesi kararlaştırıldı.

Patrikhaneler: Dünya Ortodokslarının dini lideri durumundaki patrikhanenin siyasi yetkilerinden arındırılarak İstanbul'da kalmasına izin verildi.

Bu antlaşmada Savaşın suçlusu olarak Yunanistan belirlenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Boğazlar konusunda taviz vermemiştir.

Lozan Antlaşmasının Lehimize Olan Maddeleri Nelerdir?

•      Kapitülasyonların kaldırılmış olmasıyla, ekonomik bağımsızlığın önü açılmıştır.

•      Türkiye Cumhuriyeti hiç bir devlete savaş tazminatı ödemek durumunda kalmamıştır.

•      Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki azınlıklar Müslüman olmayanlar olarak belirlenmiş, azınlıkların tamamı Türk uyruklu kabul edilmiştir. Azınlıklara hiç bir şekilde ayrıcalık tanınmamıştır. Batı Trakya'da yaşayan Türklerle, İstanbul'da yaşayan Rumlar haricinde olan, Anadolu ve Doğu Trakya'da yaşayan Rumlarla, Yunanistan'da yaşayan Türklerin mübadele edilmesi kararlaştırılmıştır.

•      İstanbul'u işgal eden İtilaf devletlerinin burayı boşaltmasına karar verilmiştir.

•      Bu antlaşmada aleyhimize çözülen Boğazlar ve Hatay sorunları 1936 ve 1939 yıllarında Misak-ı Millîye uygun şekilde sonuçlandırılmıştır.

Lozan Antlaşmasının Aleyhimize Olan Maddeleri Nelerdir?

•      Batı Trakya'da ki Türk Yunan sınırı Mudanya Antlaşmasına göre belirlenmiştir.

•      Bozcaada ve Gökçeada özerk bir yönetimle Türkiye'de bırakılmış, diğer adalar İtalya'ya verilmiştir. Türk sınırına yakın olan adaların silahsızlandırılmasına karar verilmiştir. Bu on iki ada 1945 senesinde müttefiklere, 1947 senesinde Yunanistan'a verilmiştir. Kaybettiğimiz on iki adayı bir daha geri alamadık.

•      Ortodoksların dini lideri olan patrikhanenin İstanbul'dan taşınmasına izin verilmemiştir. Sadece siyasi yetkilerinin alınması kabul edilmiştir. Yabancı okullarda Türkiye Cumhuriyetinin kanunları ile eğitime devam edecekti.

•      Osmanlı devletinin borçları, buradan ayrılmış olan devletler arasında paylaştırılmış, Türkiye Cumhuriyetine düşen kısmı Fransız Frangı ile taksitlendirilmiştir.

LOZAN’IN GİZLİ MADDELERİ VAR MIDIR..?

HAYIR, LOZAN ANTLAŞMASININ HİÇBİR GİZLİ MADDESİ YOKTUR..

**

Dervişin fikri neyse zikri odur.

Lozan’ın 100 yıllık olması gerektiğini düşlüyorlar. Zira ufukları o kadar yada işlerine öyle geliyor..

Bu “100 yıllık” masalını uydurmakla neyi hayal ediyorlar acaba?  

Diyelim ki bu antlaşma gerçekten 100 yıllık ve 2023 yılında da bitecek. 

Peki ne olacak o zaman? 

Sevr antlaşmasına mı dönülecek? Yedi düvel birleşip Türkiye’yi yağma etmeye mi gelecek..? Bütün madenlerimize, limanlarımıza, fabrikalarımıza el mi koyacaklar..? Biz de "buyurun buyurun hepsi sizin olsun" mu diyeceğiz..?  Türk Milleti’nin yeniden Kurtuluş Savaşı yapamayacağını mı sanıyorlar..? Sivas’a kadar Ermenistan’a, Polatlı’ya kadar Yunanistan'a mı verilecek ülke. 

2,5 milyon nüfuslu Ermenistan gelecek 15 milyondan fazla insanımızın yaşadığı Doğu Anadolu Bölgemizi işgal edecek öyle mi..?

10 milyonluk Yunanistan da Polatlı'ya kadar olan kısmı alacak !! öyle mi..!!??

Böyle bir şey (çok kibarcasını söylüyorum) yürek istemez mi..?

SON SÖZ: Lozan Antlaşmasının gizli maddeleri falan yoktur. O Antlaşmayı küçümseyenler ise o dönemin şartlarını bilmeden ahkam kesenlerdir. Bizde atasözü çookk. Bir atasözümüz de diyor ki

“İt ürür, kervan yürür..”

Suat Zobu

KAYNAK:

Vikipedia,

Murat Bardakçı

.